Belgische modebedrijven maken stand van zaken op, 1 jaar na het 'Ghana Charter' voor een eerlijke en duurzame modeketen.
Antwerpen, 21 november 2025
achteraan: Rudi Maes (Filou & Friends) - Joachim Rubin (LolaLiza) - Toon Torfs (Torfs) - An Kluft (Pluto)
Afgelopen woensdag kwamen 10 vooraanstaande Belgische modebedrijven samen voor de eerste editie van de 'Ghana Charter meetup'. De ambities werden onderstreept: de Belgsiche modebedrijven willen hun verantwoordelijkheid opnemen, en de duurzame transitie versnellen door kennisdeling en samenwerking.
Er is vandaag genoeg om pessimistisch over te zijn: oorlogen, handelstarieven, onduidelijk beleid rond duurzaamheid (de EU trekt op sommige vlakken haar staart in, zie de Omnibus richtlijn) en tegelijk is er een enorme urgentie op klimaatvlak. Toch kijkt iedereen naar elkaar. Overheden willen dat bedrijven zich aanpassen, bedrijven wijzen naar klanten die geen duurzame opties kiezen, klanten zeggen dat er te weinig aanbod is, aanbieders zeggen dat duurzaamheid nog te duur is, de wetgeving is te traag of verkeerd, …
Om die impasse mee te doorbreken, lanceerde Flanders District of Creativity in 2024 het Ghana Charter. Een groep Vlaamse bedrijven wou haar verantwoordelijkheid opnemen, en ondertekende in 2024 in Ghana het ‘Charter voor Verantwoord Ketenbeheer in de Belgische Mode’ (sindsdien ook het Ghana Charter genoemd), een charter met engagementen om actie te ondernemen in hun volledige waardeketens op milieu- en sociaal vlak.
Het was voor het eerst dat de Belgische modesector op zo'n schaal een dergelijk engagement opnam. De tekst van het charter is hier te bekijken.
Een belangrijk engagement van het Ghana Charter is dat de aangesloten bedrijven jaarlijks rapporteren over hun voortgang. In een geschreven rapport beschrijven ze op welke duurzaamheidsinitiatieven het afgelopen jaar werd ingezet, zowel in de toeleveringsketen (upstream due diligence) als in de keten na verkoop (downstream). Die rapporten staan nu gepubliceerd op de FDC-website, en werden woensdag toegelicht door de bedrijven zelf.
Behalve een intern reflectiemoment waarbij de merken hun voortgang evalueren, zorgt de rapportering ook voor accountability. De toelichting aan elkaar was bovendien een leermoment waar bedrijven inzicht krijgen in succesrecepten (impactvolle acties) van elkaar, maar ook in de minder geslaagde acties. Toch wel opmerkelijk, in een context waar rechtstreekse concurrenten samen aan tafel zitten. Maar rond ‘corporate social responsability’ hoeft die concurrentie niet te spelen, zo blijkt. Door leerlessen te delen, versnellen ze hun leercurve, en dat zijn geen loze woorden in een industrie die nog volop zoekende is naar werkbare, duurzamere businessmodellen.
Elk merk presenteerde de voornaamste acties van het afgelopen jaar. Saartje Boutsen (van het duurzaamheidsbureau Studio D, dat de Ghana-missie mee organiseerde) schetste een verslag van de presentaties.
Meer info over hun acties en focuspunten is te vinden in de rapporteringen.
Tijdens de gesprekken kwam ook duidelijk naar voren dat echte samenwerking tussen de merken nog meer vooruitgang mogelijk kan maken. Er worden daarom werkgroepen opgericht, oa om te bekijken of een gedeeld netwerk van herstellers mogelijk is (nodig voor voldoende schaalgrootte en economische haalbaarheid). Herstel is een onderbenut instrument om de levensduur van kleding te verlengen. Ook de mogelijkheid van een gezamenlijke campagne om de waardeperceptie rond kleding te verhogen, zal onderzocht worden in een werkgroep. Vandaag is kleding voor sommige consumenten een wegwerpproduct, mede onder invloed van de spotprijzen bij Chinese e-commercebedrijven voor kleding van bedenkelijke kwaliteit.
De aangesloten bedrijven zijn:
Bel&Bo, Claes Retail Group (JBC, CKS en Mayerline), e5 Fashion (e5), Noterman Fashion (Atelier Noterman), PLUTO, Torfs, Xandres, met sinds dit jaar ook Van de Velde, LolaLiza en Filou & Friends.
Flanders District of Creativity neemt een faciliterende rol op om de opvolging van het charter de komende jaren samen met de bedrijven te verzekeren, en roept ook andere bedrijven op zich bij het charter aan te sluiten. Merken die zich engageren, zullen jaarlijks rapporteren over hun inspanningen en voortgang. Door deze engagementen zo breed mogelijk te adopteren, kunnen Belgische bedrijven hun verantwoordelijkheid (blijven) opnemen en werken ze aan een toekomst waarin eerlijke, ethische en duurzame ketenbeheerpraktijken de norm zijn.
“Tijdens de Ghana reis heb ik met eigen ogen gezien wat er fout loopt in de globale modeketen. Dit versterkt enkel de wil en de goesting om bij Bel&Bo nog meer in te zetten op een verantwoorder ketenbeheer. Dat andere Belgische spelers ook de nodige inspanningen willen leveren en we hierover ervaringen kunnen delen, is een unicum en een sterk signaal vanuit de sector.” — Charlotte Delfosse, CEO Bel&Bo
“Wat we in Ghana zagen, is ontoelaatbaar en actie moet ondernomen worden. Op deze manier engageren we ons alvast met een aantal Belgische spelers om onze verantwoordelijkheid op te nemen. Het lijkt onbegonnen werk, wij als kleine spelers vs. de rest van de wereld. Maar als iedereen voor eigen deur keert, krijgen we samen uiteindelijk ook de hele straat terug schoon. Niets doen en lijdzaam toekijken, is alleszins geen optie." — Ann Claes, CEO Claes Retail Group
“Wat we te zien kregen in Accra is onaanvaardbaar en tart alle verbeelding! Deze lokale toestanden van ambachtelijke kledingmarkten en aanpalende kledingafvalbergen mogen niet meegenomen worden naar de toekomst toe. Zowel politiek en economisch, in Ghana en internationaal, dringen zich maatregelen op, en wel per direct. Dit gezamenlijk initiatief toont in elk geval de betrokkenheid van enkele Belgische retailers die hieraan willen mee- en verhelpen." — Kristof De Sutter, Co-CEO e5 Fashion
“‘If you change nothing, nothing will change.’ We zijn het met z’n allen eens; grote en kleine modebedrijven en merken, de overheid, de consument, dat het met de fashion anders moet. Er is change nodig en de wil en het draagvlak zijn er. Een verandering naar meer transparantie doorheen de hele keten met als doel een rechtvaardige (mode)wereld. Ik heb judo gedaan en dit is Japans voor “zachte weg”. Ik geloof met Atelier Noterman ook sterk in deze filosofie. Daarom geloof ik ook in evolutie en niet in revolutie. Dit is geen gebrek aan ambitie, dit heeft alles te maken met de economische realiteit. Het gaat fast in de fashion, laat ons nu ook samen “fast & far” gaan in de evolutie naar transparantie!” — Wouter Noterman, Zaakvoerder Noterman Fashion
“Zelfs na alle beelden en artikels over deze problematiek, was de confrontatie dat ook Belgische kleding tussen die bergen afval ligt, zeer heftig. Die berg blijft elke dag groeien. Die berg is ons probleem, waarvoor wij allemaal verantwoordelijk zijn. Hoe kunnen we voorkomen dat deze berg blijft groeien? Bij PLUTO en bij mij zal de focus nog meer liggen op tijdloze, hoogwaardige stukken die bewust ontworpen worden om lang mee te gaan. Wij zetten ons voortaan nog meer in om stukken te maken die jarenlang met liefde gedragen kunnen worden, totdat ze echt versleten zijn. Voortaan toont de achtergrond op mijn bureaublad een kledingberg in Kantamanto, als dagelijkse herinnering aan deze missie.” — An Kluft, Managing Director PLUTO
“Wat we te zien kregen in Ghana is de culminatie van wat er misgaat in de mode-industrie: de combinatie van extreme milieuverontreiniging en mensonterende omstandigheden. De bergen textiel stapelen zich op buiten het gezichtsveld van de westerse wereld, waardoor we te weinig met onze verantwoordelijkheid geconfronteerd worden. Het is belangrijk dat we ons hier luid en duidelijk tegen verzetten, en samen naar een meer rechtvaardige mode-industrie toewerken." — Clio Gydé, Sustainability Manager Xandres
“We wisten natuurlijk hoe schrijnend de problematiek is, maar er oog in oog mee staan is toch een extra eye-opener. We zijn dan ook erg gemotiveerd om onze schouders mee onder dit charter te zetten. Er is werk aan de winkel, zowel op vlak van productie als aan het einde van de levenscyclus van onze producten. Welke stappen kunnen we nemen in de productie van onze eigen huismerken? Hoe kunnen we transparantie brengen rond de milieu-impact van gekozen materialen? Hoe kunnen we de oude schoenen die wij inzamelen zo milieuvriendelijk en sociaal mogelijk verwerken? Het zijn vragen waar wij mee aan de slag gaan.” — Toon Torfs, Sustainability Manager and Project Management Office Torfs
Vragen, interviews?
De bedrijven staan ter beschikking om vragen hierrond te beantwoorden. Contactgegevens verkrijgbaar via de personen hieronder:
Simon Gryspeert (Flanders District of Creativity - Lead Entrepreneurship & Innovation) :
simon.gryspeert@flandersdc.be +32 498 83 09 22
Stefan Ceunen