Kleine details met grote impact. Nieuwe tool helpt ontwerpers duurzamere fournituren en accessoires kiezen

Flanders District of Creativity, HOGENT, Xandres en Love Tomorrow lanceren een praktische 'cheat sheet' die de keuze voor duurzamere fournituren en accessoires eenvoudiger moet maken.

In de mode-industrie gaat de aandacht bij duurzaamheid vaak naar de gebruikte stoffen, zoals katoen of polyester. Maar ook fournituren (knopen, ritsen, naaigarens, …) en decoratieve elementen (zoals pailletten of borduursels) hebben een grote invloed op de milieu- en sociale impact van kleding en accessoires. Ze hebben niet alleen een eigen ecologische en sociale voetafdruk, maar bepalen ook in sterke mate de levensduur van het kledingstuk, naast hoe goed het product herstelbaar, herbruikbaar of recycleerbaar is.

Om die vaak over het hoofd geziene impact zichtbaarder te maken, lanceren Flanders District of Creativity, HOGENT FTILab+, Xandres en Love Tomorrow (Tomorrowland) de ‘Cheat Sheet Fournituren & Accessoires’, met steun van Vlaanderen Circulair. De tool bestaat zowel in een pdf-versie als in een interactieve digitale versie, en helpt ontwerpers en aankopers om gefundeerde, duurzamere materiaalkeuzes te maken.

"Bij Vlaamse modebedrijven heeft het gebrek aan duurzame keuzes zelden of nooit met onwil te maken, maar vaak met beperkte middelen, tijd en kennis. Met de Cheat Sheet willen we vooral die laatste twee drempels verlagen: ze geeft ontwerpers, aankopers en sustainability managers snel inzicht in de duurzaamheidsimpact van hun keuzes. Een praktisch hulpmiddel dat hopelijk binnenkort in elk ontwerpatelier binnen handbereik ligt." - Simon Gryspeert, Lead ondernemen en innoveren bij FDC

Onderbelicht maar bepalend
Uit een steekproef bij 51 modeprofessionals in het kader van dit project bleek dat slechts 18% vaak duurzamere fournituren gebruikt. 63% heeft vandaag geen richtlijnen of beleid met betrekking tot duurzamere fournituren. Dit toont aan hoe beperkt de kennis en de aandacht hierrond vandaag zijn.

De nieuwe cheat sheet wil daar verandering in brengen. Ze biedt een uitgebreide matrix van de meest gebruikte fournituren en materialen voor (lederen) accessoires, met duidelijke informatie over materiaal, herkomst, samenstelling, toepassingsgebied en end-of-life-opties.

Snel overzicht van labels en normen
Het bos aan duurzaamheidslabels maakt het voor ontwerpers vaak moeilijk om te begrijpen welke certificaten echt relevant zijn. De nieuwe cheat sheet lijst per item de mogelijke labels op, legt uit waarvoor ze staan en geeft — in de digitale versie — een score op drie impactcategorieën: milieu, sociaal en dierenwelzijn.

Omdat kwaliteit en levensduur essentieel zijn voor duurzaamheid, bevat de tool ook uitleg over testnormen (zoals EN- of ISO-standaarden) die eigenschappen zoals slijtvastheid of kleurvastheid objectief aantonen. Zo leren ontwerpers waarop ze kunnen vertrouwen en hoe ze kwaliteitsrisico’s beter kunnen inschatten.

Interactief vergelijken
De digitale versie laat gebruikers toe verschillende fournituren of materialen te vergelijken. Daarbij kunnen gebruikers zelf bepalen welk gewicht ze geven aan milieu-, sociale of dierenwelzijnsaspecten, en of de aanwezigheid van bepaalde labels mee weegt in de totaalscore.

Praktisch hulpmiddel voor bewuste keuzes
Door al deze informatie samen te brengen, geeft de nieuwe tool ontwerpers en aankopers het nodige inzicht om duurzamere keuzes te maken.

De Cheat Sheet Fournituren & Accessoires is gratis beschikbaar via
close-the-loop.be/fournituren.

De Cheat Sheet werd ontwikkeld binnen het project ‘Design for Details’, een samenwerking tussen Flanders District of Creativity, HOGENT FTILab+, Xandres en Love Tomorrow (Tomorrowland), met steun van Vlaanderen Circulair in het kader van de Gerichte Call Design 4 Circularity 2024.

Onderzoekers van HOGENT FTILab+ ontwikkelden de tool in samenwerking met Flanders District of Creativity (FDC). De ontwerp- en aankoopteams van Xandres en Tomorrowland fungeerden als praktijkpartners en testpanel.